8.10.08

görümsetme

Word'de bir şeyler yazıyordum, klip kelimesinin altını yeşille çizdi. Hayırdır dedim, sağ tıklayıp baktım: "Yabancı kökenli sözcük" uyarısı. Klip yerine "görümsetme" sözcüğünü kullanabilirsiniz diyor...

Atıyor gene dedim, TDK'nın sitesine baktım... Evet!

Görümsetme: Klip

Cümle içinde kullanalım:

Ebenin görümsetmesini izledin mi?

"Parça" falan değil... Ses klibi falan diye bir şey yok dünyada! İlla göreceğiz, ya da görümseyeceğiz... Fast Food'u "atıştırma" gibi tam anlamıyla Türkçeleştirmek yerine "Hazır Yemek" gibi anlamsız bir tamlama bulanlar, yabancı kelimeler kullanılıyor türkçesi dururken diye çok üzülüyorlar sonra...

- Herkes hala klip diyor, halbuki o kadar güzel kelime üretmiştik götümsetme diye!
- "Görümsetme" senin o dediğin başka...
- O neydi?
- Şey... Uydurma anlamında... Cümle içinde kullanayım: Klip yerine yeni bir kelime götümsettim.

4 yorum:

İçimdeki İç Mimar dedi ki...

çok merak ediyorum acaba hangi office programını kullanıyorsun diye, nedense benim kullandığım word de öyle bir düzeltme yapmıyor ve tdk nın sitesinde klip kelimesinin anlamı da yazıyor. klip kelimesini nasıl tarif edebilecekse o şekilde tarih ediyor. sen bilgisayar kelimesinin ne demek olduğunu anlatmak istediğinde uzun bir yola başvurman gerekirse, senin de anlatımın da yanlış olur o zaman? yoksa ben yanlış mı anlıyorum acaba? bazen bir yorum yaparken biraz düşünün.

Gokhan dedi ki...

tokat gibi bir cevap? din din din

ege dedi ki...

Tokat gibi cevaba diğer yanağımı dönerekten:

1) Yazının esas meselesi kelimelerin sözlük karşılıkları değil! Yabancı kelimelere önerilen Türkçe karşılıkların her zaman aynı işlevsellikte olmaması... (Bak mesela fonksiyon yerine işlev tutmuş, klip yerine "görümsetme" tutacak mı sizce?)



2) TDK'nın sitesinde klip aranınca karşımıza çıkan sonuç şöyle:

"KLİP: Genellikle televizyonda gösterilmek üzere hazırlanan, bir müzik parçasını görüntü eşliğinde veren film, görümsetme."

Virgüle kadar ki bölüm tarif etme, buraya kadar bir itirazı olmaz herhalde kimsenin. Benim de yok! Ama virgülden sonraki "görümsetme" tarif veya açıklama değil... Türkçe karşılık önerisi! Ben yabancı kelimelere Türkçe karşılık bulunmasına karşı olmadığım gibi, o kelimelerin günlük konuşmalara girmeden Türkçeleştirilmesi gerektiğini savunanlardanım. Ama "Görümsetme" gibi zorlama sözcüklerle değil...

"intranet: İngilizce bu söz “Bilgisayar ağlarının birbirine bağlanması sonucu ortaya çıkan, sınırlaması ve yöneticisi olan, sadece kurum veya iş yeri içinde kullanılan bilgi iletişim ağı.” anlamına gelmektedir. Bu söz için Kurumumuzca yerel ağ karşılığı önerilmiştir."

Buradaki "yerel ağ" ne kadar doğru ve kullanışlıysa "Görümsetme" de o kadar saçma ve zorlama...

(Bu arada bulunduğundan beri bu kadar çok kullanılmamıştır herhalde bu kelime!)

3) Office 2007 kullanıyorum... "Nedense" benim Word böyle bir şey yapıyor... Adi program!

4) "Bazen bir yorum yaparken düşünün!" cümlesiyle bana seslenildiğini düşünmüyorum.

5) "Yoksa ben yanlış mı anlıyorum acaba?" sorusunu da cevaplandırdığımı düşünüyorum.

engin dedi ki...

ege bey,

türkçe konusundaki hassasiyetinizi takdir ediyorum.
eğer kabalık veya ukalalık olarak addetmeyecekseniz geoffrey lewis'in 'trajik başarı' adlı kitabını ( http://www.kitapyurdu.com/kitap/117146/trajikbasariturkdilreformu.htm?sa=39663404 ) tavsiye etmek isterim.
kitabı okuduysanız, bu tavsiyenin sebebini zaten biliyorsunuz. zira yazdıklarınız, yukarıda tartışılanlar ve kimi zaman modern sabahlar'da da tartışmaya sebep olan "dil" meselemiz üzerine oldukça derli toplu ve akıcı bir üslupta bir çalışma.
saygılar,
engin öncüoğlu